61

เลือดกำเดาไหล

ส่วนใหญ่เลือดกำเดาไหลมักเกิดในเด็กมากกว่าในผู้ใหญ่มักเกิดในช่วงหน้าหนาวที่อากาศแห้ง ทำให้เยื่อบุจมูกพลอยแห้งและตกสะเก็ดตามไปด้วย เมื่อสะเก็ดถูกแคะแกะเกา ก็ทำให้เลือดออกตามมาสาเหตุอื่นที่พบได้บ่อยคือในช่วงที่เป็นหวัดหรือการอักเสบของทางเดินหายใจส่วนบนหรือกรณีที่มีไข้สูงจากสาเหตุใดก็ตาม เส้นเลือดฝอยเล็ก ๆ ในจมูกอาจแตกและทำให้เลือดกำเดาไหลได้เช่นกัน คำแนะนำสำหรับการปฐมพยาบาลคือ บีบที่จมูกโดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ ประมาณ 5 นาที โดยระหว่างนี้ให้หายใจทางปากแทน นั่งตัวตรงหรือนอนให้ศีรษะสูง เพื่อป้องกันการสำลักเลือด ประคบบริเวณจมูกและแก้มด้วยผ้าเย็น หรือน้ำแข็ง เพื่อช่วยให้เลือดหยุดเร็วขึ้น หลีกเลี่ยงการแคะจมูก การสั่งน้ำมูกแรง ๆ และการยกของหนัก กรณีอากาศแห้งในช่วงหน้าหนาว อาจใช้วาสลินครีม หรือขี้ผึ้งทาบริเวณเยื่อบุจมูกเพื่อให้เกิดความชุ่มชื้น หากมีไข้ควรให้ยาลดไข้ร่วมด้วย สิ่งที่บอกเหตุว่าท่านไม่ควรรีรอที่จะไปพบแพทย์คือ เลือดออกบ่อย ๆ หรือจำนวนมาก เลือดออกข้างเดียวเรื้อรัง มีอาการอื่น ๆ ร่วมเช่น อ่อนเพลีย หน้ามืดจะเป็นลม ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ในเครือ บริษัท กรุงเทพดุสิตเวชการ จำกัด (มหาชน)ผู้ประพันธ์

60 1

เรื่องต้องรู้ใน…เบาหวานและตั้งครรภ์

โรคเบาหวานจากการตั้งครรภ์ คือโรคเบาหวานที่เกิดเฉพาะในคนตั้งครรภ์เท่านั้น เพราะว่าในช่วงตั้งครรภ์ รกจะมีการสร้างฮอร์โมนต่างๆ มากมาย ซึ่งฮอร์โมนส่วนใหญ่มีฤทธิ์ต้านต่ออินซูลิน โดยเฉพาะไตรมาสที่ 2 และ 3 ของการตั้งครรภ์ ซึ่งเป็นช่วงที่ทารกเติบโตอย่างรวดเร็ว ทำให้ร่างกายของแม่ต้องใช้อินซูลินมากกว่าปกติถึง 2-3 เท่า ดังนั้น แพทย์จึงมักตรวจคัดกรองเบาหวานในช่วงตั้งครรภ์ ตอนอายุครรภ์ประมาณ 24-28 สัปดาห์ ยกเว้นว่ามีความเสี่ยงสูงมากอาจต้องมีการตรวจตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์ ผลกระทบต่อบุตร           เบาหวานที่เกิดในช่วงตั้งครรภ์มักเกิดในช่วงไตรมาสที่ 2 ของการตั้งครรภ์ ซึ่งทารกมีการสร้างอวัยวะเรียบร้อยแล้ว จึงไม่ทำให้เกิดความพิการต่อทารก ส่วนใหญ่แม่ที่เป็นเบาหวานมักคลอดบุตรที่ปกติ โดยเฉพาะในคนที่คุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ใกล้เคียงปกติมากที่สุด แต่การที่แม่เป็นเบาหวาน และยังมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงอาจทำให้เกิดผลเสียต่อทารก เพราะระดับน้ำตาลที่สูงจะผ่านรกไปยังทารกในครรภ์ ส่งผลให้ร่างกายทารกมีการหลั่งอินซูลินมากกว่าปกติทำให้รูปร่างโตกว่าปกติ เสี่ยงต่อการคลอดยาก การบาดเจ็บขณะคลอด นอกจากนี้ การที่แม่คุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี อาจส่งผลให้ทารกมีอาการน้ำตาลต่ำหลังคลอด ชัก เหลือง มีปัญหาหายใจลำบากหลังคลอดได้ จะต้องปฏิบัติตัวอย่างไรถ้าเป็นเบาหวานในช่วงตั้งครรภ์ การรักษาประกอบด้วยการคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์ปกติมากที่สุด ประกอบด้วยการคุมอาหาร การออกกำลังกายที่เหมาะสม หรือในบางกรณีถ้าระดับน้ำตาลยังสูงอาจจำเป็นต้องฉีดอินซูลิน และที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งซึ่งขาดไม่ได้เลยคือ การตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเอง ซึ่งพยาบาลให้คำปรึกษาโรคเบาหวานจะสอนถึงวิธีการเจาะเลือด การจดบันทึก การปฏิบัติตัวเมื่อระดับน้ำตาลในเลือดผิดปกติ ปัจจุบันมีเครื่องมือที่ใช้เจาะเลือด และตรวจวัดระดับน้ำตาลต่างๆมากมาย ใช้ง่าย …

เรื่องต้องรู้ใน…เบาหวานและตั้งครรภ์ Read More »

59 1

เรื่อง ปวดหลัง ที่ทุกคนควรทราบ

เรื่อง “ปวดหลัง” ที่ทุกคนควรทราบ สัปดาห์ที่ผ่านมา มีข่าวว่าผู้ใหญ่ที่เป็นอดีตผู้นำของประเทศไทย มีอาการปวดหลังอย่างรุนแรงขณะที่ท่านปฏิบัติหน้าที่ของท่าน อาการรุนแรงมากถึงขนาดแพทย์ต้องรีบนำท่านไปรักษาที่โรงเรียนแพทย์แห่งหนึ่ง ซึ่งแพทย์ได้ให้การตรวจวินิจฉัยว่าเป็นกล้ามเนื้อหลังอักเสบและให้การรักษาแบบผู้ป่วยนอก ซึ่งในเวลาต่อมาทราบว่ามีอาการดีขึ้นมากแล้ว ไม่ได้เป็นมากถึงขนาดต้องรับไว้รักษาแบบผู้ป่วยใน ผมเห็นว่าน่าจะนำปัญหาเรื่องปวดหลังมาทำความเข้าใจในหมู่คนไทย โดยเฉพาะแฟนๆคอลัมน์นี้ ซึ่งน่าจะมีวัยอยู่ในช่วงที่อาจจะพบปัญหาเรื่องปวดหลังได้ง่าย “ปวดหลัง” ไม่ใช่ชื่อโรค           “ปวดหลัง” ไม่ใช่ชื่อโรคนะครับ หลายท่านอาจพบเห็นข้อความหรืออาจจะได้ยินคนพูดกันว่า “โรคปวดหลัง” ผมขอยืนยันกับท่านผู้อ่านทุกท่านว่า คำว่า “ปวดหลัง” ไม่ใช่ชื่อโรค แต่เป็นเพียงอาการหนึ่งที่ผู้คนในโลกนี้จะต้องมีอาการอย่างน้อยก็ 1 ครั้ง ในช่วงที่มีชีวิตอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งจะเกิดอาการนี้กับมนุษย์ที่เป็นสัตว์ 2 เท้า สัตวแพทย์จะไม่พบเจ้าของสัตว์เลี้ยง พาสัตว์เลี้ยงของตนเองมาเพื่อรักษาอาการปวดหลัง สำหรับอาการปวดหลังที่จะกล่าวถึงในสัปดาห์นี้ จะขอพูดถึงเฉพาะอาการปวดหลังบริเวณระดับบั้นเอว จะไม่กล่าวถึงปวดหลังบริเวณสะบักหรือตำแหน่งอื่นๆ บริเวณหลังมีส่วนประกอบหรืออวัยวะอะไรอยู่บ้าง           ถ้าเรามองแผ่นหลังของคนเรา ตรงแนวกลางที่เป็นร่อง จะเป็นแนวของกระดูกสันหลังที่เชื่อมต่อจากฐานกระโหลกศีรษะ ลงไปจนถึงกระดูกเชิงกราน กระดูกสันหลังบริเวณคอมี 7 ปล้อง ระดับหน้าอกมี 12 ปล้อง ระดับบั้นเอวมี 5 ปล้อง ระหว่างปล้องจะมีหมอนรองกระดูกคั่นอยู่ เพื่อไม่ให้กระดูกต่อกระดูกชนกัน ทำหน้าที่คล้ายโช๊คอัพ หมอนรองกระดูกจะมีลักษระคล้ายๆวุ้นหนาๆ …

เรื่อง ปวดหลัง ที่ทุกคนควรทราบ Read More »

58 1

เริม

โรคเริม (herpes)          เป็นโรคติดเชื้อไวรัสชนิดหนึ่ง มีอาการแสบๆ คันๆ บริเวณที่เป็น ร่วมกับตุ่มน้ำใสเป็นกลุ่ม บนพื้นสีแดง พบได้เกือบทุกแห่งของร่างกาย แต่พบได้บ่อยที่บริเวณริมฝีปากและอวัยวะเพศ ผู้ที่เคยเป็นโรคเริมแล้ว จะมีโอกาสเกิดโรคเริมซ้ำได้อีก ที่ตำแหน่งเดิมได้บ่อยพอสมควร เนื่องจากเชื้อไวรัสเริมจะเข้าไปหลบซ่อนตัวที่ในปมประสาท พอร่างกายอ่อนแอลง เชื้อไวรัสเริมก็จะออกมาก่อโรค ทำให้เกิดโรคเริมขึ้นที่เดิมได้อีก ทำให้ผู้ป่วยขาดความมั่นใจ รู้สึกไม่สวยงาม และเสียบุคลิกภาพ สาเหตุ           เชื้อไวรัสเริมเป็นดีเอ็นเอไวรัสชนิดสายคู่ที่มีเปลือกหุ้ม อนุภาคของไวรัสประกอบด้วยส่วนเปลือก ส่วนนอกคลุม ส่วนนิวคลิโอแคปสิด และแกนดีเอ็นเอตรงกลาง ส่วนนิวคลิโอแคปสิดของไวรัสเริมมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 105 นาโนเมตร ประกอบไปด้วย 162 แคปโซเมอร์ โมเลกุลของดีเอ็นเอมีความยาว 150 กิโลเบส สร้างโปรตีนมากกว่า 100 ชนิด โครงสร้างจีโนมของไวรัสเริมคล้ายคลึงกับเชื้อชนิดอื่นๆ ในตระกูลเดียวกัน ทั้งหมดประกอบไปด้วยชิ้นส่วนยาวและสั้นเรียงต่อกันในทิศทางต่างๆ เกิดเป็น 4 ไอโซเมอร์           เชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1 ทำให้เกิดโรคเริมที่ริมฝีปากและรอบๆ ปากได้บ่อย ส่วนเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 2 ทำให้เกิดโรคเริมที่บริเวณอวัยวะเพศ บริเวณก้น และในร่มผ้าได้บ่อย …

เริม Read More »

57 1

เมื่อหนูไม่ยอมนอน

คนที่มีอาชีพที่ต้องอยู่เวรยาม เช่น แพทย์ พยาบาล ตำรวจ ทหาร หรือยามรักษาการณ์ คงเข้าใจดีถึงการอดหลับ อดนอนว่าเป็นอย่างไรนะครับ อยู่เวรวันนี้ ยังไงพรุ่งนี้ก็ยังได้นอนพัก แต่ใครที่มีมีลูกเล็กๆ ที่มีปัญหาการนอนจะแย่กว่ามากเพราะมันเป็นประสบการณ์อยู่เวร อยู่ยามทุกคืน โดยไม่มีวันได้หยุดพักเลยครับ เมื่อลูกตื่น พ่อแม่ก็ต้องตื่น (พ่อบางคนอาจไม่ตื่น แต่คนเป็นแม่ตื่นแน่) อดนอนหลายคืนแล้ว ทุกเช้าก็ต้องไปทำงานตามปกติ เล่นเอาคุณพ่อคุณแม่หลายคนถึงกับโทรม เดินไปทำงานแบบเบลอๆ เลยครับ ปัญหาการนอนของลูกอาจเริ่มตั้งแต่รับลูกมาจากโรงพยาบาลจนบางทีไปถึงวัย อนุบาลก็ได้ครับ เราลองมาทำความเข้าใจเรื่องการนอนของเด็กกันดีกว่านะครับ การนอนกับพัฒนาการ           การนอนก็เป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการเด็กครับ จากการศึกษาวิจัย เด็ก ทารกจะใช้เวลากับการนอนมากถึง 16 ชั่วโมงต่อวัน โดยมักตื่นร้องทุก 3-4 ชั่วโมง ซึ่งสัมพันธ์กับความหิว เนื่องจากเด็กทารกต้องกินนมทุก 3-4 ชั่วโมงนั่นเอง ดังนั้นจึงไม่แปลกที่เด็กทารกจะตื่นกลางคืนทุก 3-4 ชั่วโมง ในช่วงนี้คุณพ่อคุณแม่คงต้องทนเหนี่อยไปก่อนครับ แต่เมื่อเด็กโตขึ้นก็จะหลับกลางคืนได้นานขึ้น โดยพบว่าร้อยละ70 ของเด็กอายุ 3 เดือนจะเริ่มหลับยาวได้เกือบตลอดคืน และที่อายุ4 เดือนเด็กหลายคนจะหลับต่อเนื่องได้ถึง 8 ชั่วโมง ดังนั้นพอลูกอายุ 3-4 …

เมื่อหนูไม่ยอมนอน Read More »

56 1

เมื่อลูกน้อยไม่ยอมกินข้าว

ลูกไม่ค่อยยอมกินข้าว อมข้าว บ้วนข้าว กินไปเล่นไป ต้องไล่ป้อนข้าวนานเป็นชั่วโมง บางคนน้ำหนักไม่ขึ้นเลย เหล่านี้เป็นตัวอย่างปัญหาการกินในเด็กซึ่งพบได้บ่อยและทำให้คุณพ่อคุณแม่หลายคนคงอึดอัดใจครับ คุณแม่บางท่านบ่นอย่างน้อยใจว่า “ดูซิ เราอุตสาห์คิดเมนูอาหารแทบแย่ ไปจ่ายกับข้าวแล้วตั้งใจมาทำอาหารให้เขากิน พอเอามาให้กิน เขากลับบ้วนทิ้ง” เรื่องนี้อาจดูเป็นเรื่องเล็กน้อยสำหรับบางคน แต่สำหรับหัวอกของคนเป็นแม่ ด้วยความรัก ความสงสาร และเป็นห่วงบางคนถึงกับร้องไห้ หรือโกรธไม่พอใจ เวลาที่ลูกน้อยไม่ยอมกินข้าว ฟังแล้วก็ น่าเห็นใจ ทั้งคุณแม่และคุณลูกครับ และเนื่องจากช่วง2ขวบปีแรกเป็นช่วงที่มีความสำคัญอย่างมากต่อการเจริญโตของสมอง ภาวะโภชนาการของเด็กวัยแรกเกิดถึง2ปี จึงมีความสำคัญมาก สัญญาณของการเริ่มมีปัญหาการกิน คุณพ่อคุณแม่จะสังเกตสัญญาณความผิดปกติของการกินได้ครับ ตัวอย่างเช่น ลูกเริ่มอมข้าว ป้วนคายอาหารทิ้ง หงุดหงิดร้องไห้งอแงเมื่อถึงเวลากินอาหาร เวลาให้กิน ลูกก็เล่นอาหารจนหกเลอะเทอะ แต่ก็ไม่ยอมกินอยู่ดี ใช้เวลาในการกินอาหารนานผิดปกติ เช่นบางคนต้องป้อนอาหารเป็นชั่วโมง           การกินของเด็กขึ้นกับอะไรบ้าง ปัจจัยสำคัญของปัญหาการกินของเด็กก็คือเรื่องของพัฒนาการเด็กและพื้นฐานอารมณ์ครับ พัฒนาการสะท้อนถึงปฏิสัมพันธ์ระหว่างเด็กและ – สิ่งแวดล้อม ส่วนพื้นฐานอารมณ์หรือพื้นอารมณ์ ก็หมายถึงลักษณะหรือการแสดงออกของพฤติกรรม จากการศึกษาพบว่าเด็กแรกเกิดแต่ละคนมีพื้นฐานอารมณ์ติดตัวมาแล้ว และแตกต่างกันในเด็กแต่ละคน พื้นฐานอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับการกินของเด็กได้แก่ ช่วงจังหวะในการกินและการนอนของเด็ก เด็กที่เลี้ยงง่าย มักกินนอนและหิวเป็นเวลา ก็จะทำให้ คุณพ่อคุณแม่สะดวกในการดูแลเรื่องอาหารการกินครับ ลักษณะการตอบสนองต่อสิ่งใหม่ที่เข้ามา เช่นอาหารใหม่ …

เมื่อลูกน้อยไม่ยอมกินข้าว Read More »

55 1

เมื่อมีอาการบวม

การบวมส่วนใหญ่จะเป็นการบวมเฉพาะที่ เช่น ถูกแมลงกัดต่อย หรือฟกช้ำหลังเล่นกีฬา การบวมแบบนี้ไม่ค่อยมีปัญหา การรักษาเฉพาะที่จะทำให้อาการบวมนั้นดีขึ้นในเวลาไม่นาน แต่มีการบวมที่สำคัญกว่านั้น คือ การบวมทั้งตัว ระยะแรกอาจจะมีการบวมที่หนังตาหรือใบหน้า อาจจะรู้สึกว่าแหวนหรือรองเท้าคับขึ้น ต่อมาการบวมจะบวมไปที่ขา และเท้าทั้ง 2 ข้าง ซึ่งถ้าบวมไม่มากจะไม่ค่อยรู้สึกสังเกตไม่เห็น ลองใช้นิ้วกดที่หน้าแข้งไว้สักพักถ้าเอานิ้วออกแล้วยังมีรอยบุ๋มคงอยู่ แสดงว่ามีการบวม           อาการบวมที่เกิดนี้เกิดจากมีน้ำ และเกลือเพิ่มขึ้นในร่างกายมากเกินไป โรคที่สำคัญที่ทำให้เกิดการบวมชนิดนี้คือ โรคไต โรคหัวใจ โรคตับ ซึ่งเป็นอวัยวะสำคัญทั้งนั้น เพราะฉะนั้นถ้าหากมีการบวมทั้งตัวแบบนี้ต้องรีบปรึกษาแพทย์ให้ตรวจเลือด และปัสสาวะ อย่าไปซื้อยามารับประทานเองยาอาจจะทำให้การบวมหายไปแต่ไม่ใช่เป็นการรักษาโรคโดยตรงเพราะเป็นการรักษาเฉพาะอาการบวม           ยาที่ลดการบวมส่วนใหญ่ คือ ยาขับปัสสาวะเป็นยาที่ทำให้เราปัสสาวะมากขึ้นเป็นการลดน้ำ และเกลือแร่ออกไป แต่ไม่ได้ลดต้นเหตุของโรคที่เกิดที่ไต หัวใจ และตับ และผลเสียจากยาขับปัสสาวะนั้นจะไปบดบังอาการของโรคไต โรคหัวใจ โรคตับ ทำให้การรักษาไม่ถูกต้อง และล่าช้าออกไป ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ในเครือ บริษัท กรุงเทพดุสิตเวชการ จำกัด (มหาชน)ผู้ประพันธ์ นพ. วรวุฒิ เจริญศิริศูนย์ข้อมูลสุขภาพกรุงเทพที่ปรึกษา

54 1

เมื่อฟันแท้หลุดออกมานอกปาก

อุบัติเหตุที่เกิดขึ้นต่อฟันเป็นสิ่งที่พบได้เสมอในเด็กก่อนวัยเรียน และเด็กในวัยเรียน อุบัติเหตุต่อฟันซึ่งจัดว่ามีความรุนแรงมาก และเป็นสาเหตุสำคัญอันหนึ่งในการสูญเสียฟันแท้ของเด็ก คือ อุบัติเหตุที่ทำให้ฟันแท้หลุดออกมานอกปาก หากได้รับการดูแลเบื้องต้นที่ถูกต้อง และมาพบทันตแพทย์ทันท่วงที จะสามารถเก็บรักษาฟันแท้นั้นไว้ได้ ควรทำอย่างไร หากฟันแท้หลุดออกมานอกปาก หาฟันให้พบโดยเร็วที่สุด โดยจับที่ตัวฟัน ห้ามจับที่รากฟัน ใส่ฟันกลับเข้าที่ ถ้าสามารถทำได้ ถ้าฟันสกปรกมาก ล้างฟันโดยจับที่ตัวฟัน และถือให้น้ำไหลผ่านเท่านั้น ห้ามขัดถูรากฟัน แล้วจึงใส่ฟันกลับเข้าที่ ถ้าใส่ฟันกลับเข้าที่ไม่ได้ อย่าปล่อยให้ฟันแห้งให้แช่ฟันในนมจืดดีที่สุดหรือในน้ำเกลือล้างแผล ถ้าหานมจืด และน้ำเกลือไม่ได้ ให้เอาผ้าห่อฟัน และอมไว้ในปาก ให้เปียกน้ำลายอยู่เสมอหรือถ้าหาสิ่งต่าง ๆ ที่กล่าวมาไม่ได้ให้แช่ฟันในน้ำเปล่า มาพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด เพราะเวลาที่เร็วที่สุดในการนำฟันกลับเข้าที่ และการแช่ฟันให้ถูกต้องก่อนมาถึงมือทันตแพทย์ คือหัวใจสำคัญที่จะช่วยให้สามารถเก็บรักษาฟันแท้ไว้ได้ อุบัติเหตุต่อฟันป้องกันได้หากรู้วิธี คาดเข็มขัดนิรภัยทุกครั้งที่นั่งรถ ถ้าเด็กเล็กมากควรให้นั่งในที่นั่งเฉพาะสำหรับเด็ก (car seat) ควรใส่หมวกนิรภัยทุกครั้งที่ขี่จักรยาน เล่นเสก็ต ฯลฯ ควรกระโดดน้ำในสระเฉพาะที่จัดไว้ ควรให้ทันตแพทย์ทำยางกัดฟัน (mouth guard) และใส่เมื่อเล่นกีฬาที่มีการกระทบกระแทก เช่น รักบี้ บาสเก็ตบอล ฯลฯ มีเบอร์โทรศัพท์ของทันตแพทย์ประจำตัว เพื่อขอคำปรึกษาทันที           ไม่ว่าอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นนั้นจะดูเล็กน้อยเพียงไรควรพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด …

เมื่อฟันแท้หลุดออกมานอกปาก Read More »

53

เมื่อท่านถูกเข้าเฝือก

เพื่อให้ท่านมีความรู้ที่ถูกต้อง และเพื่อป้องกันไม่ให้มีอาการแทรกซ้อนจากการเข้าเฝือก ขอแนะนำข้อควรทราบและปฏิบัติดังต่อไปนี้ เฝือกที่ใช้ในปัจจุบันที่นิยมมี 2 ชนิด คือเฝือกปูน และเฝือกไฟเบอร์กลาส แพทย์ส่วนใหญ่ยังนิยมใช้เฝือกปูน โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีได้รับอุบัติเหตุใหม่ๆ มีเลือดออกทำให้บวมมาก อาจต้องนัดคนไข้มาเปลี่ยนเฝือกภายใน 1-2 สัปดาห์ จะทำให้ประหยัดกว่าการใช้ไฟเบอร์กลาส ซึ่งมีราคาแพงกว่าและแพทย์ส่วนใหญ่ จะใช้ไฟเบอร์กลาสกรณีที่บวมไม่มากและในกรณีที่จะใส่นานๆ ไฟเบอร์กลาสมีข้อดีที่โดนน้ำจะไม่ยุ่ยง่ายเหมือนเฝือกปูน การใส่เฝือกมีจุดประสงค์เพื่อให้ร่างกายส่วนนั้นๆ โดยเฉพาะกระดูกที่หักอยู่นิ่งๆ ดังนั้นระหว่างที่ใส่เฝือกอยู่ถ้าหากเฝือกหลวมเพราะร่างกายส่วนที่เข้าเฝือก ยุบบวมลง จะมีผลทำให้กระดูกที่หักเคลื่อนที่ได้ จึงจำเป็นต้องเปลี่ยนเฝือกเป็นระยะๆ จนกว่ากระดูกจะติดกันดี โดยทั่วไปเฝือกที่ใส่ครั้งแรกจะต้องเปลี่ยนภายใน 1-2 สัปดาห์ หลังใส่เฝือกควรยกส่วนปลายเฝือก ให้สูงขึ้นกว่าส่วนอื่นๆ เพื่อให้การไหลเวียนของเลือดกลับสู่หัวใจดีขึ้น ปลายมือปลายเท้าจะได้ไม่บวมมาก ภายหลังใส่เฝือก ถ้าปลายมือปลายเท้าบวมมากจนปวดมากผิดปกติ, ชาตลอดเวลา, ขยับปลายนิ้วมือนิ้วเท้าไม่ได้, หรือบางทีปลายนิ้วเขียวคล้ำหรือซีดเพราะการไหลเวียนของเลือดไม่ดี ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อพิจารณาแก้ไขทันที หลังใส่เฝือก ถ้าเฝือกหักหรือยุ่ยเพราะโดนน้ำจะต้องรีบมาหาแพทย์ แม้ว่าจะยังไม่ถึงกำหนดนัดก็ตามเนื่องจากอากาศร้อนและชื้น การใส่เฝือกจะทำให้มีอาการคัน เหม็นกลิ่นเหงื่อที่ออกมาอยู่ในเฝือก ไม่ ควรเอาไม้หรือโลหะสอดเข้าไปภายในเฝือกเพื่อจะลดอาการคัน บางครั้งจะทำให้เกิดแผลบริเวณผิวหนังภายในได้ ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ในเครือ บริษัท กรุงเทพดุสิตเวชการ จำกัด (มหาชน)ผู้ประพันธ์

52 1

เบาหวานทำให้ตาบอด

จอประสาทตา หรือจอรับภาพซึ่งเป็นอวัยวะอยู่ภายในดวงตา ทำหน้าที่รับภาพที่เห็นส่งผ่านไปประสาทตาแล้วไปสมอง ภาวะที่ส่งผลให้จอประสาทตาทำงานผิดปกติจะส่งผลต่อการมองเห็นด้วย ซึ่งโรคเบาหวานเป็นภาวะที่ร่างกายไม่สามารถใช้หรือเก็บสะสมน้ำตาลได้ตามปกติ ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง เป็นผลให้มีการเปลี่ยนแปลงทางเส้นเลือดของอวัยวะต่าง ๆ รวมถึงจอประสาทตา นอกจากนี้ยังพบว่าคนที่เป็นเบาหวานมักเป็นต้อกระจกเร็วกว่าคนปกติ คนที่เป็นเบาหวานมีโอกาสตาบอดได้ถึง 25 เท่า เทียบกับคนที่ไม่ได้เป็นเบาหวาน โดยสาเหตุที่พบบ่อยในคนไข้เบาหวานซึ่งทำให้ตามัว จนถึงสูญเสียการมองเห็น เกิดจากเส้นเลือดที่จอตาเกิดเปลี่ยนแปลงเปราะบางมีเลือดหรือน้ำซึมออกมา มีเส้นเลือดงอกแตกแขนงผิดปกติ โอกาสที่จะเป็นแบบนี้ได้มีถึง 60% เมื่อป่วยเป็นเบาหวานมานานกว่า 15 ปี สาเหตุ           เมื่อผู้ป่วยเป็นเบาหวานเป็นระยะเวลานาน เส้นเลือดฝอยทั่วร่างกายจะเปลี่ยนแปลงไป โดยที่ผนังหลอดเลือดในจอประสาทตาจะมีความผิดปกติ คือมีเม็ดเลือด, น้ำเหลือง, และ ไขมัน ซึมออกมาในจอประสาทตา ทำให้จอประสาทตาบวมและขาดออกซิเจน การขาดออกซิเจนของจอประสาทตาเป็นเวลานานนำมาซึงการงอกใหม่ของเส้นเลือด เส้นเลือดที่งอกใหม่มีความเปราะแตกง่าย เกิดเลือดออกได้ง่าย ส่งผลให้น้ำวุ้นตาขุ่นมัว จอประสาทตาลอก และทำให้สูญเสียการมองเห็นในที่สุด เราเรียกโรคแทรกซ้อนที่เกิดที่จอประสาทตาในตาของผู้ป่วยเบาหวานว่า “เบาหวานขึ้นตา” เบาหวานขึ้นตามีมากแค่ไหน           ในสหรัฐอเมริกา แคนาดา และประเทศในยุโรป เบาหวานขึ้นตาเป็นสาเหตุทำให้คนช่วงอายุ 40-60 ปี ตาบอดเป็นอันดับที่ 2 แต่ปัจจุบันวิวัฒนาการการรักษาจอประสาทตาด้วยเลเซอร์แพร่หลายขึ้น จึงทำให้สถิติตาบอดจากโรคนี้ลดลงเป็นอันดับที่ 4 …

เบาหวานทำให้ตาบอด Read More »

51 1

เนื้องอกมดลูก โรคที่พบบ่อยในสตรีวัยเจริญพันธุ์

เนื่องในวันแม่ที่จะมาถึงนี้ ทางศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ขอนำเสนอโรคที่พบบ่อยทางนรีเวช และมีคนไข้ในกลุ่มนี้เป็นจำนวนมาก บางท่านอาจมีความกังวลเกี่ยวกับเนื้องอกมดลูก หรืออาจมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับเนื้องอกมดลูก วันนี้เราจะมาดูกันว่า เนื้องอกมดลูกนั้น มีลักษณะอย่างไร และอาการใดบ้างที่ทำให้สงสัยว่าสาวๆ อาจจะเป็นเนื้องอกมดลูก มาติดตามกันครับ เนื้องอกมดลูกเป็นโรคที่พบได้บ่อย เกิดจากการเจริญเติบโตที่มากเกินไปของกล้ามเนื้อมดลูก เนื้องอกมดลูกสามารถเกิดได้ทุกตำแหน่งของมดลูก เช่นที่ผิวภายนอกมดลูก, ภายในชั้นกล้ามเนื้อมดลูก หรือ ภายในโพรงมดลูก ก้อนเนื้องอกสามารถเติบโตอย่างช้าๆ หรือรวดเร็วก็ได้ไม่แน่นอน สามารถพบได้ในสตรีวัยเจริญพันธุ์ บ่อยในช่วงอายุ 30-40 ปี พบได้ร้อยละ 40-70% โดยเฉพาะในรายที่มีประวัติในครอบครัว, อ้วน, เคยมีบุตรมาก่อน อาการที่ทำให้สงสัยว่าเป็นเนื้องอกมดลูก 1. มีการเปลี่ยนแปลงของรอบเดือน– ประจำเดือนมานาน, มามาก– ปวดท้องประจำเดือน ปวดเกร็งหน้าท้อง– มีเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูก– มีภาวะซีด(จากการเสียเลือด) 2. ปวดท้องน้อย– ปวดท้องน้อย (ปวดหน่วงๆ, อาจปวดร้าวไปหลัง)– ปวดท้องน้อยขณะที่มีเพศสัมพันธ์ 3. มีภาวะที่เกิดจากก้อนกดเบียด– ปัสสาวะลำบาก หรือปัสสาวะบ่อย– ท้องผูก, ปวดหน่วงลงทวารหนัก หรือท้องอืด 4. รู้สึกว่าท้องโตขึ้น หรือคลำได้ก้อนในท้อง …

เนื้องอกมดลูก โรคที่พบบ่อยในสตรีวัยเจริญพันธุ์ Read More »

50

เนื้องอกที่ตับ

เนื้องอกที่ตับ (liver tumor) มี หลายชนิด ทั้งที่ทำให้เป็นมะเร็งตับ (liver cancer) ซึ่งมีการเสียชีวิตสูงและชนิดเนื้องอกธรรมดาที่ไม่มีอันตรายถึงขั้นมะเร็ง อาจจะเป็นแค่ซีสต์ธรรมดา (cyst) ที่ไม่มีอาการผิดปกติแต่อย่างใด หรือเป็นเนื้องอกชนิดฮีแมงจิโอมา เนื้องอก หมาย ถึง ก้อนผิดปกติที่เกิดขึ้นจากการที่เซลล์แบ่งตัวรวดเร็วผิดปกติ และร่างกายไม่สามารถควบคุมได้ เนื้องอกในตับมีหลายชนิด อาจเป็นได้ทั้งชนิดไม่ใช่มะเร็ง หรืออาจเป็นมะเร็ง ชนิดที่เป็นมะเร็ง ที่สำคัญมีสองชนิด คือ ชนิดมะเร็งเซลล์ตับ และมะเร็งของท่อน้ำดี ซึ่งทั้งสองชนิด เป็นมะเร็งที่มีอันตรายสูง กระจายได้รวดเร็วมาก นอกจากนี้บางครั้งยังพบเนื้องอกที่ตับที่เกิดจากการแพร่กระจายของโรคมะเร็งอวัยวะอื่นๆ ที่ พบได้บ่อยเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่กระจายมาที่ตับ ส่วนที่เป็นเนื้องอกที่ไม่ใช่เนื้อร้ายนั้น อาจจะเป็นซีสต์ หรืออาจจะเป็นอื่นๆที่พบได้บ่อย เช่น เนื้องอกชนิดฮีแมงจิโอมา (hemangioma) สาเหตุของโรคเนื้องอกชนิดธรรมดาที่พบในตับ แบ่งออกได้เป็น 3 ประเภท ได้แก่ 1. เนื้องอกชนิดฮีแมงจิโอมา (hemangioma) หรืออาจเรียกว่า “ปานแดงที่ตับ” เนื้อ งอกชนิดฮีแมงจิโอมา เป็นเนื้องอกชนิดธรรมดาที่ไม่ใช่มะเร็ง ที่พบบ่อยที่สุดในตับ สาเหตุการเกิดไม่ทราบแน่ชัด ลักษณะเป็นกลุ่มของเส้นเลือดที่เจริญเติบโตผิดปกติ ทั้งขนาดของเส้นเลือดและการจัดเรียงตัว มักพบเป็นก้อนเดี่ยวในตับ เซลล์หลักเป็นชนิดมีเซ็นไคมัล พบว่าในผู้ใหญ่จะมีเนื้องอกชนิดฮีแมงจิโอมาได้มากถึงร้อยละ 5 …

เนื้องอกที่ตับ Read More »

49

เนื้องอกของต่อมน้ำลาย

นอกจากปัญหานิ่วในท่อน้ำลายแล้วเนื้องอก ก็เป็นโรคที่เป็นปัญหากับต่อมน้ำลายเช่นเดียวกัน เนื้องอกของต่อมน้ำลายมีทั้งแบบไม่ร้าย และเนื้องอกแบบร้าย หรือที่เรียกกันว่า เป็นมะเร็งนั่นเอง จากอุบัติการณ์พบว่า ต่อมน้ำลายที่มีขนาดเล็ก จะมีโอกาสเป็นมะเร็งได้มากกว่ามีหลักในการจำง่ายๆ คือ ต่อมน้ำลายหน้าหู ซึ่งเป็นต่อมน้ำลายที่ใหญ่ที่สุดมีโอกาสเป็นมะเร็ง 1 สลึง หรือ 25% ต่อมน้ำลายใต้ขากรรไกรมีโอกาสเป็นมะเร็ง 50 สตางค์ หรือ 50% และต่อมน้ำลายใต้ลิ้นมีโอกาสเป็นมะเร็งประมาณ 3 สลึง คือประมาณ 75% อาการที่สำคัญของเนื้องอก ก็คือการมีก้อนบริเวณต่อมน้ำลาย ซึ่งมักค่อยๆ โตขึ้น และมักไม่ค่อยมีอาการอะไรผู้ป่วยอาจคลำพบก้อนโดยบังเอิญ หรือมีคนทักหรือไปรับการตรวจร่างกายประจำปีแล้วพบ ในบางราย อาจมาด้วยอาการต่อมน้ำลายอักเสบ จากการที่ก้อนอุดกั้นทางเดินน้ำลาย เมื่อต่อมน้ำลายยุบบวม จึงตรวจพบก้อน เมื่อพบก้อนที่ต่อมน้ำลาย แพทย์จะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจการทำงานของเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องบางกรณี อาจทำการเจาะดูดเพื่อเอาเซลล์ไปตรวจ (การเจาะดูดเซลล์ไปตรวจในบริเวณต่อมน้ำลาย มีข้อจำกัด) หรือบางครั้งอาจต้องทำเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ เพื่อตรวจหาขอบเขตของก้อน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการตรวจและความเห็นของแพทย์ที่ดูแลอยู่ ปกติถ้าพบก้อนที่ต่อมน้ำลาย แพทย์จะแนะนำให้รักษาด้วยการผ่าตัด เนื่องจากการผ่าตัด เป็นทั้งการรักษาและเป็นวิธีที่สามารถให้การวินิจฉัยได้แม่นยำทีสุดจากการได้เนื้อเยื่อมาตรวจ การผ่าตัดเนื้องอกบริเวณต่อมน้ำลายหน้าหู จำเป็นต้องลงแผลค่อนข้างยาวเนื่องจากมีความจำเป็นต้องเข้าไปหาเส้นประสาทที่มาเลี้ยงใบหน้าและเก็บไว้ให้กับผู้ป่วย หากเกิดอันตรายกับเส้นประสาทเส้นนี้จะทำให้กล้ามเนื้อที่แสดงอารมณ์ของใบหน้าทำงานผิดปกติ เช่น ปิดตาไม่สนิทปากเบี้ยวเวลายิ้มหรือทำปากจู๋ ซึ่งอาจเป็นชั่วคราว (ประมาณ 1-2 …

เนื้องอกของต่อมน้ำลาย Read More »

48 1

เท้าบวม

อาการบวมที่เท้าเกิดจากสาเหตุหลายประการ แพทย์จำเป็นต้องให้การวินิจฉัยสาเหตุของอาการบวมที่เท้าให้ถูกต้องเสียก่อน จากนั้นจึงดำเนินการรักษาต่อไปตามแต่สาเหตุ หลักการวินิจฉัยขึ้นกับประวัติอาการเจ็บป่วยโดยละเอียด โรคประจำตัวของผู้ป่วย การตรวจร่างกายรวมทั้งอวัยวะที่เกี่ยวข้อง บางครั้งแพทย์อาจพิจารณาส่งตรวจพิเศษเพื่อช่วยในการวินิจฉัยโรคเมื่อมีข้อ บ่งชี้บางประการ สาเหตุ โรคไต อาการบวมรอบตา บวมหน้า บวมเท้า สังเกต ได้เวลาตื่นนอนหรือช่วงบ่ายๆ หรือมีกิจกรรมในท่ายืนนานๆ สังเกตได้ว่าแหวนหรือรองเท้าที่เคยใส่จะคับขึ้น เมื่อใช้นิ้วกดที่มือ และเท้าจะมีรอยกดบุ๋ม โรคหัวใจ อาการขาบวมเกิดจากการที่ร่างกายมีเกลือโซเดียม และน้ำคั่งอยู่ในร่างกาย อาจ เกิดจากโรคหัวใจบางชนิด อาการบวมในผู้ป่วยโรคหัวใจเกิดจากการที่หัวใจด้านขวาทำงานลดลง เลือดจากขาไม่สามารถไหลเทเข้าหัวใจด้านขวาได้โดยสะดวก จึงมีเลือดค้างอยู่ที่ขามากขึ้น โรคเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบเรื้อรังก็ให้อาการเช่นนี้ได้เช่นกัน ดังนั้นเมื่อมีอาการขาบวม แพทย์จำเป็นต้องตรวจหลายระบบเพื่อหาสาเหตุ แล้วจึงให้การรักษาที่ถูกต้องเหมาะสมต่อไป โรคตับ อาการบวมที่เกิดขึ้นในผู้ป่วยโรคตับ มักเกิดขึ้นในระยะท้ายของโรค ร่วม กับอาการบวมน้ำที่ท้อง หรือที่เรียกว่าท้องมาน สาเหตุสำคัญเกิดจากภาวะโปรตีนต่ำในเลือด โดยเฉพาะอย่างยิ่งโปรตีนชนิดอัลบูมิน ซึ่งทำหน้าที่สำคัญในการดึงน้ำกลับเข้าสู่หลอดเลือด โรคตับในระยะท้ายทุกชนิดทำให้เกิดอาการดังกล่าวได้ และพบได้บ่อยที่สุดในโรคตับแข็ง และมะเร็งตับ โรคหลอดเลือดดำที่ขาอุดตัน มักเกิดกับผู้ที่ประกอบอาชีพที่ต้องพึ่งขาทั้งสองข้างเป็นหลัก เช่น ครู พยาบาล จราจร แม่ครัว ช่างเสริมสวย พนักงานขาย เป็นต้น อาชีพ เหล่านี้ล้วนแต่ต้องใช้ขาทั้งสองข้าง …

เท้าบวม Read More »

43

เทคนิคการผ่าตัดแผลเป็นน้อย ในโรคพังผืดรัดเส้นประสาทฝ่ามือ (Minimal Scar Surgery Technique In Carpal Tunnel Syndrome (CTS))

โรคพังผืดรัดเส้นประสาทฝ่ามือ (Carpal Tunnel Syndrome) เป็นโรคที่พบได้บ่อยครับ มักเกิดขึ้นกับ ผู้หญิง วัยกลางคน โดยจะมีอาการเริ่มต้น คืออาการชาปลายนิ้วเวลาใช้งานฝ่ามือติดต่อกันเป็นเป็นระยะเวลานานๆ เช่น ขับรถ จับเตาหลิวปรุงอาหาร หรือแม้แต่การใช้มือจับโทรศัพท์ นิ้วที่พบว่ามีอาการอยู่บ่อยๆ คือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนาง ครับ หลัง จากที่มีอาการเพียงครั้งคราว ถ้าปล่อยทิ้งไว้โดยไม่มีการรักษาอย่างถูกต้อง อาการชาที่เกิดจะเป็นหนักมากขึ้น นานขึ้น และมีอาการปวดตามมา อาการปวดจะร้าวขึ้นมาจากข้อมือ และ ลามไปต้นแขนข้างนั้นได้ ถ้ายังคงเพิกเฉย ฝืนทนอาการปวด และชาได้ กล้ามเนื้อบริเวณฝ่ามือก็จะเริ่มเหี่ยว ลีบเล็กลง จนเห็นได้ชัด และแรงของข้อมือ และนิ้วมือจะลดลง ไม่มีกำลังที่จะจับสิ่งของเล็กๆให้อยู่ที่มือได้เนื่องจากที่ฝ่ามือคนเรา จะมีเส้นประสาทที่สำคัญเส้นหนึ่งที่เราเรียกว่า เส้นประสาทมีเดี้ยน (Median Nerve) เส้นประสาทเส้นนี้ นอกจากจะมีหน้าที่รับความรู้สึกบริเวณนิ้วชี้ นิ้วกลาง และนางแล้ว ยังมีหน้าที่กระตุ้นทำให้ กล้ามเนื้อฝ่ามือมีกำลัง และเคลื่อนไหวตามปกติ เมื่อมีพังผืดที่หนาตัวไปรัดเส้นประสาท อาหารหล่อเลี้ยงที่มากับ เส้นเลือดแดง ก็จะขาดหายไป เพราะ เลือดไม่สามารถวิ่งผ่านในจุดที่ถูกกดทับได้ เซลล์ประสาทก็จะค่อยๆเสื่อมถอยลง …

เทคนิคการผ่าตัดแผลเป็นน้อย ในโรคพังผืดรัดเส้นประสาทฝ่ามือ (Minimal Scar Surgery Technique In Carpal Tunnel Syndrome (CTS)) Read More »

Scroll to Top