การบวมส่วนใหญ่จะเป็นการบวมเฉพาะที่ เช่น ถูกแมลงกัดต่อย หรือฟกช้ำหลังเล่นกีฬา การบวมแบบนี้ไม่ค่อยมีปัญหา การรักษาเฉพาะที่จะทำให้อาการบวมนั้นดีขึ้นในเวลาไม่นาน แต่มีการบวมที่สำคัญกว่านั้น คือ การบวมทั้งตัว ระยะแรกอาจจะมีการบวมที่หนังตาหรือใบหน้า อาจจะรู้สึกว่าแหวนหรือรองเท้าคับขึ้น ต่อมาการบวมจะบวมไปที่ขา และเท้าทั้ง 2 ข้าง ซึ่งถ้าบวมไม่มากจะไม่ค่อยรู้สึกสังเกตไม่เห็น ลองใช้นิ้วกดที่หน้าแข้งไว้สักพักถ้าเอานิ้วออกแล้วยังมีรอยบุ๋มคงอยู่ แสดงว่ามีการบวม
อาการบวมที่เกิดนี้เกิดจากมีน้ำ และเกลือเพิ่มขึ้นในร่างกายมากเกินไป โรคที่สำคัญที่ทำให้เกิดการบวมชนิดนี้คือ โรคไต โรคหัวใจ โรคตับ ซึ่งเป็นอวัยวะสำคัญทั้งนั้น เพราะฉะนั้นถ้าหากมีการบวมทั้งตัวแบบนี้ต้องรีบปรึกษาแพทย์ให้ตรวจเลือด และปัสสาวะ อย่าไปซื้อยามารับประทานเองยาอาจจะทำให้การบวมหายไปแต่ไม่ใช่เป็นการรักษาโรคโดยตรงเพราะเป็นการรักษาเฉพาะอาการบวม
ยาที่ลดการบวมส่วนใหญ่ คือ ยาขับปัสสาวะเป็นยาที่ทำให้เราปัสสาวะมากขึ้นเป็นการลดน้ำ และเกลือแร่ออกไป แต่ไม่ได้ลดต้นเหตุของโรคที่เกิดที่ไต หัวใจ และตับ และผลเสียจากยาขับปัสสาวะนั้นจะไปบดบังอาการของโรคไต โรคหัวใจ โรคตับ ทำให้การรักษาไม่ถูกต้อง และล่าช้าออกไป
ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ในเครือ บริษัท กรุงเทพดุสิตเวชการ จำกัด (มหาชน)
ผู้ประพันธ์
นพ. วรวุฒิ เจริญศิริ
ศูนย์ข้อมูลสุขภาพกรุงเทพ
ที่ปรึกษา