อาการปวดร้าวตามขามักถูกวินิจฉัยว่าเป็นอาการปวดที่เกิดจากการกดทับเส้นประสาทที่บริเวณกระดูกสันหลัง ซึ่งเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของการกดทับเส้นประสาทอย่างไรก็ตามเราพบว่ามีผู้ป่วยจำนวนนึง ที่อาการปวดร้าวตามขานั้นไม่ได้เกิด
จากการกระดูกสันหลังแต่เกิดจากกล้ามเนื้อสะโพกมีการหนีบทับเส้นประสาทเกิดขึ้น กล้ามเนื้อที่พบบ่อยว่ากดทับหรือหนีบทับเส้นประสาท คือ กล้ามเนื้อ (Piriformis) ชึ่งโรคนี้ชื่อว่า (Piriformis Syndrome) ผู้ป่วยจะมีอาการปวดร้าวตามขาเรื้อรัง และมีอาการปวดสะโพกบริเวณที่นั่งทับอาจจะมีอาการเล็กน้อย จนถึงขั้นรุนแรง และเดินไม่ได้ผู้ป่วยบางรายได้รับการทำ MRI เพื่อตรวจวินิจฉัยโรคกระดูกทับเส้นแต่พบว่ากระดูกสันหลังปกติทั้งหมด แต่ยังมีอาการปวดขาอย่างรุนแรงอยู่ทำให้ไม่สามารถวินิจฉัยได้ว่าเกิดจากสาเหตุอะไรแต่สาเหตุที่ทำให้เกิดปวดขานั้นเกิดจากโรคนี้ ที่โชคร้ายกว่านั้นคือผู้ป่วยมีพยาธิสภาพบางอย่างอยู่ที่หลัง และมีอาการปวดขาที่เกิดจากกล้ามเนื้อหนีบทับเส้นประสาทนี้มีบางครั้งผู้ป่วยได้รับการผ่าตัดที่กระดูกสันหลังไปแล้วไม่หายปวด
จากอาการปวดขา ซึ่งเกิดจากกล้ามเนื้อหนีบทับเส้นประสาทนี้ ดังนั้นในผู้ป่วยที่มีอาการปวดขาจะมีลักษณะคล้ายการปวดตามแนวของเส้นประสาทจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องวินิจฉัยแยกระหว่างโรคกระดูกสันหลังทับเส้นประสาทและกล้ามเนื้อเกร็งตัวหนีบทับเส้นประสาทนี้ออกจากกันซึ่งจะทำให้อุบัติการณ์ของการผ่าตัดลดลงและผู้ป่วยไม่ต้องถูกผ่าตัดโดยไม่จำเป็น แพทย์ผู้ชาญทางด้านเวชศาสตร์ฟื้นฟู (Rehabilitation) จะเป็นผู้ที่ทำการรักษาโรคของกล้ามเนื้อหนีบเส้นประสาทที่บริเวณของสะโพกได้เป็นอย่างดี จึงเป็นที่มาของที่ผู้ป่วยทุกรายควรจะได้รับการตรวจวินิจฉัยโดยแพทย์ด้านเวชศาตร์ฟื้นฟู เพื่อแยกโรคกล้ามเนื้อต่างๆออกเสียก่อนที่จะได้รับการผ่าตัดเราเรียกการรักษาผู้ป่วยร่วมกันระหว่างศัลยแพทย์ และแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู โดยทั้งแพทย์สาขาอื่นๆนี้ว่าการรักษาแบบ Comprehensive Approach
ซึ่งศูนย์รักษากระดูกสันหลังครบวงจร รพ.กรุงเทพ มีแนวทางการรักษาโรคกระดูกสันหลังโดยวิธีการดังกล่าวซึ่งน่าจะช่วยลดอุบัติการของการผ่าตัดซ้ำซ้อน หรือการผ่าตัดที่ไม่จำเป็นได้และนับเป็นประโยนช์ที่สำคัญสำหรับผู้ป่วย ที่มีปัญหาลักษณะดังที่กล่าว
นาวาอากาศเอก นพ. ทายาท บูรณกาล
ผู้อำนวยการศูนย์กระดูกสันหลังครบวงจร รพ.กรุงเทพ
ผู้ประพันธ์