ส่วนใหญ่เลือดกำเดาไหลมักเกิดในเด็กมากกว่าในผู้ใหญ่มักเกิดในช่วงหน้าหนาวที่อากาศแห้ง ทำให้เยื่อบุจมูกพลอยแห้งและตกสะเก็ดตามไปด้วย เมื่อสะเก็ดถูกแคะแกะเกา ก็ทำให้เลือดออกตามมาสาเหตุอื่นที่พบได้บ่อยคือในช่วงที่เป็นหวัดหรือการอักเสบของทางเดินหายใจส่วนบนหรือกรณีที่มีไข้สูงจากสาเหตุใดก็ตาม เส้นเลือดฝอยเล็ก ๆ ในจมูกอาจแตกและทำให้เลือดกำเดาไหลได้เช่นกัน
คำแนะนำสำหรับการปฐมพยาบาลคือ
- บีบที่จมูกโดยใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้ ประมาณ 5 นาที โดยระหว่างนี้ให้หายใจทางปากแทน
- นั่งตัวตรงหรือนอนให้ศีรษะสูง เพื่อป้องกันการสำลักเลือด
- ประคบบริเวณจมูกและแก้มด้วยผ้าเย็น หรือน้ำแข็ง เพื่อช่วยให้เลือดหยุดเร็วขึ้น
- หลีกเลี่ยงการแคะจมูก การสั่งน้ำมูกแรง ๆ และการยกของหนัก
- กรณีอากาศแห้งในช่วงหน้าหนาว อาจใช้วาสลินครีม หรือขี้ผึ้งทาบริเวณเยื่อบุจมูกเพื่อให้เกิดความชุ่มชื้น
- หากมีไข้ควรให้ยาลดไข้ร่วมด้วย
สิ่งที่บอกเหตุว่าท่านไม่ควรรีรอที่จะไปพบแพทย์คือ
- เลือดออกบ่อย ๆ หรือจำนวนมาก
- เลือดออกข้างเดียวเรื้อรัง
- มีอาการอื่น ๆ ร่วมเช่น อ่อนเพลีย หน้ามืดจะเป็นลม
ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ ในเครือ บริษัท กรุงเทพดุสิตเวชการ จำกัด (มหาชน)
ผู้ประพันธ์