อาการปวดจากการกดทับเส้นประสาทแบบไซอาติก

เส้นประสาทไซอาติก (Sciatic) เป็นเส้นประสาทขนาดใหญ่ที่วิ่งจากกระดูกสันหลังส่วนเอวไปเลี้ยงความรู้และกล้ามเนื้อของขา 2 ข้าง อาการปวดร้าวที่วิ่งไปตามเส้นประสาท Sciatic นี้ เราเรียกว่า อาการปวดแบบ Sciatic หรือ Sciatica pain ซึ่งพบบ่อยว่าเกิดจากการกดทับรากประสาทไขสันหลัง หรือ (Nerve Root Compression) จุดที่มีการกดทับรากประสาทที่พบบ่อยที่สุดที่ได้รับการวินิจฉัยก็คือบริเวณของ กระดูกสันหลังส่วนเอวโรคที่ทำให้เกิดการกดทับของรากประสาทตรงบริเวณไขสันหลังส่วนเอวที่พบบ่อยที่สุดก็คือ โรคของหมอนรองกระดูก

ดังนั้น อาการปวดแบบ Sciatica Pain มักพบว่าเกิดจากปัญหาของหมอนรองกระดูกสันหลัง อาทิเช่นมีหมอนรองกระดูกสันหลังแตกไปกดทับรากประสาทที่บริเวณกระดูกสันหลังส่วนเอวเป็นต้น ผู้ป่วยที่มีอาการปวดแบบ Sciatica Pain นี้ จะมีลักษณะที่ชัดเจนกล่าวคือ มีอาการปวดร้าวจากบริเวณหลังไปสะโพก และไปที่บริเวณของ ขาทั้ง 2 ข้าง หรือข้างเดียว หรือขาข้างใดข้างหนึ่ง อาการปวดจะเป็นรุนแรงในบางครั้งจะเป็นรุนแรงมากจนไม่สามารถจะเดินได้อาการปวดมักสัมพันธ์กับอริยาบทนั่งหรือยืน ผู้ป่วยมักกล่าวว่าอาการปวดอาจจะเป็นรุนแรงตอนเช้าหลังตื่นนอน หรือนั่งนานๆไม่สามารถลุกขึ้นจากเก้าอี้หรือไม่สามารถลุกออกจากรถยนต์ที่นั่งอยู่เป็นเวลานานๆ ได้ เนื่องจากมีอาการปวดสะโพกร้าวลงไปตามด้านหลังของขาอย่างรุนแรงอาการปวดแบบ Sciatic จะมีลักษณะที่สำคัญ คือมักจะปวดตามเส้นและลงไปจนถึงน่องหรือปลายเท้าในกลุ่มผู้ป่วยที่มีอาการป่วยแบบ Sciatic นี้ อาจจะเกิดจากปัญหาอื่นๆ ได้ที่ไม่ใช่เกิดจากหมอนรองกระดูกทับเส้น อาทิเช่นมีการกดทับที่บริเวณกล้ามเนื้อสะโพกหรือเกิดการกดทับจากการหนีบของกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะกล้ามเนื้อที่พบบ่อยที่เป็นปัญหาคือกล้ามเนื้อ Piriformisซึ่งอยู่บริเวณสะโพก ก่อให้เกิดอาการปวดในลักษณะที่คล้ายคลึงกัน คืออาการปวดร้าวจากสะโพกไปตามเส้นประสาทลงไปถึงปลายเท้าดังนั้นเมื่อผู้ป่วยมีอาการปวดร้าวตามเส้นประสาท Sciatic จึงมีความจำเป็นที่จะต้องตรวจจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวินิจฉัยแยกโรคระหว่างโรคของกระดูกสันหลัง หรือหมอนรองกระดูกสันหลังและโรคกล้ามเนื้อต่างๆที่อาจไปเบียดกดทับเส้นประสาททำให้เกิดอาการปวดได้ในลักษณะที่คล้ายคลึงกัน

อย่างไรก็ตาม อาการปวดตามเส้นประสาทแบบ Sciatic มีการพยาการณ์โรคที่ค่อนข้างดี หากแพทย์สามารถตรวจพบสาเหตุที่ทำให้เกิดการกดทับเส้นประสาทได้และการกดทับนั้นได้รับการแก้ไขอาการปวดจากเส้นประสาท Sciatic นี้ก็มักจะหายขาดได้ ในกรณีที่ผู้ป่วยทิ้งอาการปวดนี้ไว้เป็นเวลานานอาการปวดที่เกิดจาก Sciatic Nerve หรือการปวดร้าวตามเส้นประสาท sciatic นี้อาจเป็นมากขึ้นจนกระทั่งเกิดอาการชาไปตามเส้นประสาท Sciatic หรืออาจร้ายแรงจนถึงขั้นทำให้เกิดกล้ามเนื้ออ่อนแรงของบริเวณขาที่เลี้ยงโดยเส้นประสาท Sciatic ได้ ดังนั้นผู้ป่วยที่มีอาการปวดดังกล่าวควรรีบได้รับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อที่จะได้การรักษาไม่ยุ่งยากและหายป่วยได้อย่างรวดเร็วต่อไป

นาวาอากาศเอก นพ. ทายาท บูรณกาล
ผู้อำนวยการศูนย์กระดูกสันหลังครบวงจร รพ.กรุงเทพ
ผู้ประพันธ์